Monday, July 9, 2012

დიდი სელიმი

სელიმ ხიმშიაშვილი
XVIII საუკუნის 80-იანი წლების პოლიტიკურ ასპარეზზე აღზევდა სელიმ ხიმშიაშვილი.

1787 წელი... სელიმმა თავი მოიავადა რათა სულთნის ბრძანება თავიდან აეცილებინა ყარსს მომდგარ რუსებთან ბრძოლის თაობაზე, არ უხმო სულთანს.

1791 წელი... ივლისი 31, "აჭარელი სელიმ-აღა ხიმშიაშვილი მოვდა ახალციხეს 300 კაცით." რისთვის? ერთნი ფიქრობენ მეფე ერეკლე II-თან კავშირის დასამყარებლადო, სხვანი- ტახტისთვის საგვარეულო ბრძოლაში შერიფ ჯაყელის დასახმარებლადო.

1792 წელი, 14 მარტი, მეფე ერეკლე II მაშკაბას ბებუთაშვილს: "აჭარის ამბავიც შევიტყვეთ, სულეიმან ფაშიშვილს კაცი რომ გამოუგზავნა და გარიგება მოუნდომებია, იციც შევიტყვეთ."

1792 26 მაისი...სელიმ-აღა "ქალაქს (თბილისს) წავიდა."

1794 წელი... სელიმ-აღა იმერეთს გადავიდა, სოლომონ მეფის კარზე.

1800 წელი, 12 ნოემბერი...სელიმ ხიმშიაშვილი ახალციხეს ჩავიდა, 25 ნოემბერს კი აჭარას დაუბრუნდა და იწვია "ქუდზე კაცი"...

1801 წელი, 5 მაისი... რაბათს მისული სელიმი ალყად დადგა..."აჭარელმან და მეციხოვნეებმან ბრძოლა დაიწყეს და დღე და ღამე ციხითგან მრავალი ზარბაზანი ისროლეს..."

1801 წელი, 19 ოქტომბერი..."19 ოქტომბერს სელიმ-აღა აჭარელმა აიღო ახალციხე და გააძევა იქედან შერიფ-ფაშა..."

1801 წლის 29 ოქტომბერს სელიმმა ოლთისი აიღო.

1802 წელი სელიმ-ბეგმა ისარგებლა ახალციხის ფაშის შერიფ-ბეგის პოლიტიკურად აწეწილი მდგომარეობით და აჭარლების დახმარებით ახალციხიდან განდევნა და ფაშობა თვითონ ჩაიგდო. ბოლოს ისე გათამამდა, რომ სულთანს ურჩობაც კი შეჰკადრა. განრისხებულმა სულთანმა სიკვდილი მიუსაჯა.


1803 წელი... სელიმ ხიმშიაშვილი ახალციხის საფაშოს უზენაესი მპყრობელია (სახლთუხუცესია), მისი ძალა ბათუმისა და ფოთის ციხესიმაგრეებამდე აღწევს.

უკვე გულმოცემული სელიმი სამამულიშვილო საქმეებს იწყებს. საამისოდ მჭიდრო სამოყვრო ურთიერთობა გააბა სხვა ქართველ თავადებთან.
რვაასიანი წლების დასაწყისში სელიმი უმოყვრდება გურიის მთავარ სვიმონ გურიელს -სელიმის მცირეწლოვან ძეს უნიშნავენ სვიმონის ხუთი წლის ქალს - კესარიას...

1805 წელს ახალციხიდან გამოიქცა და აჭარაში იმალებოდა, თავის საგვარეული მამულში...

1815 წელი, სულთნის ბრძანებით გამოგზავნილ იქნა ჯარი, რომელსაც მეთაურობდა არზრუმის სერასქერი ბაბა-ფაშა, ფეხლევანად წოდებული. სელიმ-ფაშა მტერს ხირხათის (ხიხანის) ციხეში გაუმაგრდა. მან გაფანტა თურქთა ჯარი, რომელმაც რამდენჯერმე სცადა მისი შეპყრობა... დიდხანს არ გაგრძელებულა ხიხანის ბედუკკუღმართობა...

1815, მაისს 31, ხიხანის მოღალატე ციხისთავმა გახსნა კარი აუღებელი ხიხანისა...

1815, ივნისის 3, 60 წლისას თავი მოჰკვეთეს დაუძლეველ და დაუმორჩილებელ სელიმს...
"...მე მჭრით თავს, მაგრამ გეტყვით, რომ გურჯისტანი ოსმალეთს არ შერჩება, ამ ხსოვნას ჩემს შვილებს დავუტოვებ..."

3 ივნისს სელიმის თავკვეთის დღე აღინიშნება.