ლეილას ბლოგი

Thursday, December 10, 2015

Sunday, October 18, 2015

UREKI 2015 - Kizoa Video Maker

Sunday, June 2, 2013

Monday, April 1, 2013

მე-5 კლასი შერიფ ხიმშიაშვილის სახლ-მუზეუმში

Sunday, October 28, 2012

"გავუდექით ბილიკს, ანუ, როგორც აქ ეძახიან, გზას,რომელსაც ქოლგასებრ ზედ დაჰყურებს კაკლის ხეები თავიანთი განიერი ტოტებით. გავიარეთ სოფელი გურძაული, ცნობილი თავისი რკინის წყლით. წყლის მთელ კალაპოტს ჟანგის ფერი აქვს. თან ისე უხვად მოდის, რომ ერთთვალიან წისქვილს აბრუნებს. სოფლელნნი ამ წყალს არ სვამენ, -ფახიმიანიაო (ცუდიაო) აქ უნდა შევნიშნოთ, რომ რკინისა და საზოგადოდ მადნეული წყლები აქეთკენ ხშირია..."
თედო სახოკია, მოგზაურობანი, თბ., 1985. ,გვ. 304.

გურძაული მდებარეობს მდინარე სხალთის მარჯვენა მხარეს, ზღვის დონიდან 900 მ. მ. ქამადაძე თვლის რომ ეს ტოპონიმი წარმოქმნილა საკუთარ სახელ გურძადან. ალ. ღლონტის ქართული ლექსიკონის მიხედვით, გურზი კომბლის მსგავს საომარ იარაღს ერქვა (თბ. 1964, გვ.81).გურძი თურქულ-სპარსული რკინის კეტს ერქვა. ს. ს.ორბელიანის განმარტებით,ბადროს, კვერთხსაც ეწოდება. აჭარულ ზეპირსიტყვიერებაში დაცულია გამოთქმა "გურზებ უქნევენ ერთმანეთს და სცოცავდნენ"საქართველოში ძველად ყოფილა სახელი გურიჯა, გურძა, გვარი გურჯიძე, გურძიშვილი. პროფესორ რ. შამილიშვილის მოსაზრებით, ეს სახელწოდება მიღებულია , ქართული ენისა და მისი ძველი თურქულ-სპარსული სახელი გურჯი, გურჯისტანიდან, რომელმაც მოგვცა სახელი გურჯა, გურძა. ასე მივიღეთ გურძაული, ანუ გურძას საცხოვრებელი ადგილი : სოფელი გურძაული.

სოფელი გურძაული

Monday, July 9, 2012

დიდი სელიმი

სელიმ ხიმშიაშვილი

XVIII საუკუნის 80-იანი წლების პოლიტიკურ ასპარეზზე აღზევდა სელიმ ხიმშიაშვილი.

1787 წელი... სელიმმა თავი მოიავადა რათა სულთნის ბრძანება თავიდან აეცილებინა ყარსს მომდგარ რუსებთან ბრძოლის თაობაზე, არ უხმო სულთანს.

1791 წელი... ივლისი 31, "აჭარელი სელიმ-აღა ხიმშიაშვილი მოვდა ახალციხეს 300 კაცით." რისთვის? ერთნი ფიქრობენ მეფე ერეკლე II-თან კავშირის დასამყარებლადო, სხვანი- ტახტისთვის საგვარეულო ბრძოლაში შერიფ ჯაყელის დასახმარებლადო.

1792 წელი, 14 მარტი, მეფე ერეკლე II მაშკაბას ბებუთაშვილს: "აჭარის ამბავიც შევიტყვეთ, სულეიმან ფაშიშვილს კაცი რომ გამოუგზავნა და გარიგება მოუნდომებია, იციც შევიტყვეთ."

1792 26 მაისი...სელიმ-აღა "ქალაქს (თბილისს) წავიდა."

1794 წელი... სელიმ-აღა იმერეთს გადავიდა, სოლომონ მეფის კარზე.

1800 წელი, 12 ნოემბერი...სელიმ ხიმშიაშვილი ახალციხეს ჩავიდა, 25 ნოემბერს კი აჭარას დაუბრუნდა და იწვია "ქუდზე კაცი"...

1801 წელი, 5 მაისი... რაბათს მისული სელიმი ალყად დადგა..."აჭარელმან და მეციხოვნეებმან ბრძოლა დაიწყეს და დღე და ღამე ციხითგან მრავალი ზარბაზანი ისროლეს..."

1801 წელი, 19 ოქტომბერი..."19 ოქტომბერს სელიმ-აღა აჭარელმა აიღო ახალციხე და გააძევა იქედან შერიფ-ფაშა..."

1801 წლის 29 ოქტომბერს სელიმმა ოლთისი აიღო.

1802 წელი სელიმ-ბეგმა ისარგებლა ახალციხის ფაშის შერიფ-ბეგის პოლიტიკურად აწეწილი მდგომარეობით და აჭარლების დახმარებით ახალციხიდან განდევნა და ფაშობა თვითონ ჩაიგდო. ბოლოს ისე გათამამდა, რომ სულთანს ურჩობაც კი შეჰკადრა. განრისხებულმა სულთანმა სიკვდილი მიუსაჯა.

1803 წელი... სელიმ ხიმშიაშვილი ახალციხის საფაშოს უზენაესი მპყრობელია (სახლთუხუცესია), მისი ძალა ბათუმისა და ფოთის ციხესიმაგრეებამდე აღწევს.

უკვე გულმოცემული სელიმი სამამულიშვილო საქმეებს იწყებს. საამისოდ მჭიდრო სამოყვრო ურთიერთობა გააბა სხვა ქართველ თავადებთან.

რვაასიანი წლების დასაწყისში სელიმი უმოყვრდება გურიის მთავარ სვიმონ გურიელს -სელიმის მცირეწლოვან ძეს უნიშნავენ სვიმონის ხუთი წლის ქალს - კესარიას...

1805 წელს ახალციხიდან გამოიქცა და აჭარაში იმალებოდა, თავის საგვარეული მამულში...

1815 წელი, სულთნის ბრძანებით გამოგზავნილ იქნა ჯარი, რომელსაც მეთაურობდა არზრუმის სერასქერი ბაბა-ფაშა, ფეხლევანად წოდებული. სელიმ-ფაშა მტერს ხირხათის (ხიხანის) ციხეში გაუმაგრდა. მან გაფანტა თურქთა ჯარი, რომელმაც რამდენჯერმე სცადა მისი შეპყრობა... დიდხანს არ გაგრძელებულა ხიხანის ბედუკკუღმართობა...

1815, მაისს 31, ხიხანის მოღალატე ციხისთავმა გახსნა კარი აუღებელი ხიხანისა...

1815, ივნისის 3, 60 წლისას თავი მოჰკვეთეს დაუძლეველ და დაუმორჩილებელ სელიმს...

"...მე მჭრით თავს, მაგრამ გეტყვით, რომ გურჯისტანი ოსმალეთს არ შერჩება, ამ ხსოვნას ჩემს შვილებს დავუტოვებ..."

3 ივნისს სელიმის თავკვეთის დღე აღინიშნება.

Saturday, June 16, 2012

ხიხანის ციხე

სხალთისწყლის ხეობა, რომელიც ყველაზე მეტად საყურადღებოა ამ მხარეში, ღირსშესანიშნავია განსაკუთრებით ამ ხეობის სათავეში მდებარე ხიხანის ციხით.

ხიხანის ციხე ზღვის დონიდან 2600 მეტრს სიმაღლეზეა და წარმოადგენს განმარტოებულ და წოწოლა კლდეს, სამივ კუთხით მახლობელ მთებიდან ხრამებით მოშორებულს და მიუავლს ციხეს გარშემოვლებული აქვს ქვითკირის გალავანი, რომელიც ჩრდილოეთის მხრიდან ჩამოქცეულია. ალაგ-ალაგ გალავანს სარკმლები აქვს ჩატანებული. ხიხანზე სულ ოთხი სხვადასხვა დანიშნულების კოშკია. პირველი კოშკის სიმაღლე ათამდე მეტრი თუა დარჩენილი. კოშკები სანახევროდ დანგრეულია.ციხის შიგნით ეკლესიაც ყოფილა. ციხეზე ადრინდელი მისასვლელი გზა მხოლოდ სამხრეთ აღმოსავლეთიდან ივარაუდება.

ამ ციხის აშენების დრო უცნობია, ლეგენდის მიხედვით ის თამარის ეპოქას მიეკუთვნება.

... ხიხანის გადმოღმა , მთისუბანში ერთი მთის ძირა გვირაბია, რომელიც ადრე საიდუმლო გზა ყოფილა ხიხანიდან ზარზმამდე. ამ გზით ხიხანიდან ზარზმას დაბრძანდებოდაო თამარი სალოცავად და ღმერთთან ერისა და მამულის გადარჩენის სავედრებელადო.

ხიხანი იყო აჭარის ერისთავთ-ერისთავთა აბუსერიძეთა , უფრო გვიან ხიმშიაშვილთა საბრძანისი. 1815 წ. აქ თავი მოჰკვეთეს ოსმალებისათვის დაუმორჩილებელ ხიხანის არწივს სელიმ ხიმშიაშვილს.იმ დროისათვის ხიხანი ჯერ კიდევ აუღებელი ციხესიმაგრე იყო.